Màgini igada de Pixabay
(Lorenzo Longhi, Istituto dell’Enciclopedia Italiana – La geopolitica delle Olimpiadi di Pyeongchang)
Is duas Coreas, de Susu e de Bàsciu, asuta de una bandera sceti: sa tzirimònia de abertura de s’Olimpìadi de Pyeongchang, sa de 23 editzionis de is Giogus de Ierru chi funt inghitzaus in Sud-Corea, at bìviu su cùcuru simbòlicu in sa parada de is duas delegaduras olìmpicas postas impari asuta de sa bandera unificada, unu stendardu arbu de anca ndi spicat s’arrastu asulu de sa penìsula intrea cun ìsula de Jeju e totu. Una detzidura chi at sinnau sa manifestada, aicetotu comenti sa presèntzia de una truma unificada a su campionau de hockey de is fèminas: acòrdius nàscius po sa tela diplomàtica tèssia de Pyongyang e Seul in is ùrtimus mesis in cussu sètiu sportivu chi neutrali dd’iat a podi sceti parri.
No est strambu chi su sport etotu cun sa capassidadi sua de agiudai a si chistionai, s’ofèrgiat a ocasionai mòvidas polìticas pretzisas, e su potentziali comunicadori de un’acadessimentu che cussu olìmpicu est una de is prus ainas fundudas de pregonàntzia in tempus de paxi. Ma tocat a arremonai ca siat sa presèntzia de is duas delegaduras asuta de sa pròpiu bandera, siat sa partetzipadura de trumas unificadas, no est sa primu borta chi acadessit: is Coreas fiant stètias giai aunias po is Mundialis de ping-pong e po is Mundialis Under 20 de fuba in su 1991, chena contai ca finsas is Olimpìadis de Sydney 2000, Ateni 2004 e Torinu 2006, is Giogus de s’Àsia 2002 e 2006 e is Giogus Universidàrius de su 2003 iant biu sbentuliendi cussa bandera chi eus nau asuba.
Po cussu, chi est berus ca comentichisiat cussa parada at a abarrai una pedra de milla, iat a essi cosa assentada a no si lassai andai a unu prexu tropu mannu, dependi-ddu assetiai in su cuntestu geopolìticu de oi, anca sa presèntzia in Pyeongchang de Kim Yong-nam, cabu-tzirimoniali nordcoreanu e presidenti de s’Assemblea suprema de su pòpulu – funtzionàriu de prus artu gradu mai andau a Corea de Bàsciu de su 1953 a dii de oi – fait insulai un’atòbiu suu inderetura cun su presidenti sudcoreanu Moon Jae-in, cun s’umbra de su “cumbidau de pedra” Donald Trump, chi ndi bessit aforas che a su chi perdit diaderus in totu custa strategia.
Ma ant a essi finsas is Giogus de is polèmicas antidoping, custus. Sa scualìfica de sa Rùssia e de is atletas suus amanciaus de su scàndulu scobertu de s’arrelata McLaren – scualìfica manigiada cun spìritu pràtigu e abistesa diplomàtica de su CIO, chi at permìtiu sa presèntzia de una delegadura de 169 atletas russus asuta de sa bandera olìmpica – torrat a ponni in cabu a s’agenda sa batalla po sa limpiesa de su sport, ma in su pròpiu momentu donat su fiancu a is polèmicas (po no nai de is arrecursus possìbilis de parti de is scualificaus) apitzus de comenti biint diaderus su problema e comenti donant is smendas arrelatadas. Ndi siat prova sa detzidura pigada pagora de su TAS, su Tribunali arbitrali de su sport, chi at suspèndiu sa scualìfica a vida po 15 atletas, detzidura cuntestada a forti de sa WADA (s’agentzia mundiali contras a su doping) e chi su CIO puru no at achìpiu po nudda.
No est sceti una chistioni de tribunalis, ma est unu discursu acapiau in totu e po totu a s’idea de movimentu sportivu chi unu podit tenni: po naturali suu, s’antidoping currit avatu chena ddu podi sodigai a un’aversanti chi est prus lestru de issu, chi impreat ainas de prus in prus finis e sofisticadas siat in sa pràtiga che in sa cuadura, e est po cussu ca sa smenda posta a sa Rùssia – est a nai a una federatzioni intrea po is pràtigas suas, e no a is atletas sìngulus sceti – dd’at portada ainnantis e defensada a forti meda Thomas Bach, su presidenti de su CIO. Ma in su momentu etotu chi ant a scoberri su primu atleta positivu in Pyeongchang, su comitau olìmpicu russu nou (giai chi is dirigidoris de su bèciu ddus iat annuddaus su CIO apustis de su scàndulu) iat a tenni giogu bonu a pesai sa cuntierra apustis de is tonus bàscius impreaus finsas a imoi – e, si depit nai, cun abistesa polìtica cunsiderendi s’organisadura de sa Rùssia de is Mundialis de fuba benidoris – de Vladimir Putin.
Agoa at a essi su sport a fai s’arrestu. Stòria e mitu, intre campionis chi funt giai paristòria me is disciplinas insoru e crosidadis capassas de acapiai s’atentu de is mass-mèdias. 2925 atletas chi arrapresentant 92 Paisus, unu record po is Giogus de Ierru; 102 medallas de assinniai e 6 natzionis presentis po sa primu borta: una, sa prus giòvuna arreconnota de su CIO, est su Kosovo, chi at giai esordiu me is manifestadas a cincu circus in Rio 2016 e est a sa primu Olimpìadi arba. Sa Nigèria, cualificada cun sa truma de is fèminas de su bob, est sa prima in sa filera de is Stadus chi no connoscint sa nii: Malaìsia, Singapore, Tonga, anca garìgiat Pita Tuafatofua su fai-totu, giai atleta de taekwondo in Brasili duus annus a oi e imoi prontu a si-nci ghetai in su sci de fundu in Pyeongchang.
E s’Itàlia? Sa tenta de sa delegadura asula est sa de fai mellus de Sochi 2014, candu perun’atleta est arrennèsciu a binci su tìtulu olìmpicu. Fiat stètia una faddida stòrica: duas medallas de prata e ses de brunzu po su de 22 postus in classìfica, in sa primu Olimpìadi de Ierru de sa simada de Malagò. Su presidenti de su CONI at a abarrai in Pyeongchang finsas a s’acabu de is Giogus ma, po contrapassu, in custas diis si chistionat de issu pruschetotu po s’arrolu ativu in d-unu sport chi cun in garas in sa nii no nc’intrat nudda etotu: giustu de una cida difatis Malagò est cumissàriu straordinàriu de sa Lega de Sèrie A, s’assòtziu abetiosu de categoria de is trumas de sa setzioni màscima de su fuba, abarrada chena presidenti po prus de un’annu.
Fiat giai in Corea sa dii chi ant assinniau is deretus TV 2018-2021 a Mediapro, intermediàriu spanniolu chi in domu sua at giai tentu prus de unu barrancu cun s’antitrust, ma chi at presentau un’oferta prus arta de 1000 èurus de sa basi de arrematada (1 milliardu e 50 millionis) e duncas bastanti po essi arricia, scadenendi su feli de Sky chi est insulendi arrecursus possìbilis contras a is spanniolus. A s’acabu un’àteru fronti de gherra po unu cumissàriu de Lega chi perou finsas a su 25 de friàrgiu at a tenni àteru de spinniai me is montis de Pyeongchang. Ma ingunis, po si podi intestai un’amelloramentu, dd’at a abastai a s’acabu una medalla de òru sceti.
