S’anàlisi elètrica de su ciorbeddu, s’eletroencefalografia

de Daniele Prasciolu
su 25 de abrili  2017

Comenti scieus, una de is tènnicas de sa mexina po studiai su ciorbeddu est s’eletroencefalografia (EEG). Dònnia cèllula biològica, difatis, creat unu spìtzulu elètricu, su potentziali o currenti biològica. Candu si ponint a pari custas currentis piticas a bias si crescint e nosi permitint de ddas analizai. Dònnia parti de sa carena nostra produsit sinnalis elètricus chi ndi benint a s’imprus de is cèllulas de is mùsculus (calisiat tessidura muscolari biologica) e de is cèllulas nerbiosas. Su coru at a produsi unu sinnali elètricu ECGs, is mùsculus s’EMGs e su ciorbeddu s’EEGs e aici nendu.
Ma comenti dd’est bènniu a gèniu a s’òmini de studiai su sentidu?
A cantu parit, comenti est stètiu po àteras tènnicas, seus lòmpius a s’elettroencefalografia de unu fatu machilotu. Po nasci una tènnica de anàlisi serbit una màchina chi ddu permitat: eletroencelafògrafu o aparèchiu eletrònicu po s’anàlisi elètrica de su ciorbeddu. Furiant is primus annus de su noixentu, candu su dotori tzremannu [1] Hans Berger in s’ora de fai s’esercitatzioni militari ndi arruit de cuaddu. Ma ita c’intrat, eis a nai? Svènniu apustis de ai sbàtiu sa conca Hans si ndi cumbincit de ai chistionau cun sa sorri in su sonnu. Custu fatu ddu ingollit a studiai su fenòmenu telepàticu e creai in su 1924 una màchina po aciapai is sinnalis de su ciorbeddu. Est una de is prus imbentus mannus de su sèculu binti.
S’eis a pregontai, ma est possìbili a si tzerriai telepaticamenti?
No, no est possìbili o a su mancu fintzas a imoi nemus at acrariu chi siat possìbili. Primu poita su potentziali elètricu e duncas is currentis cerebralis funt medas piticas e duncas piticu est su campu mannièticu chi issas creant, segundu poita s’iat a depi cumprendi comenti faint a chistionai tra paris is cèllulas de duas concas… duncas seus ancora a sa fantasia scientìfica!! Ma comenti funtzionat custu EEG?
Is currentis funt aciapadas de s’aparèchiu po mori de is elètrodus apicigaus in sa conca chi no faint àteru che mesurai sa diferèntzia de potentziali elètricu. Po si fai un’esèmpiu su potentziali de sa currenti in s’arretza de domu nostra est de 220 V, in sa conca, is chi funt percepius, funt 10.000.000 prus piticus.
Su difìcili de custa tènnica est dèpiu po su prus a s’anatomia. Chi po su coru arrennesceus a ndi bogai sinnalis bastanti mannus, po s’EEG est diferenti ca tramesu de is elètrodus e su ciorbeddu ddui funt is ossus de sa conca chi dimìnuint sa percetzioni de su campu elètricu de is cèllulas nerbiosas. Su sinnali chi arregistraus ndi benit pruschetotu de s’area prus inpitzus de su ciorbeddu, su croxu. Custu poita is cèllulas funt postas a piràmidi e is potentzialis elètricus s’aciungint a pari crescendu su potentziali chi ndi arresurtat. Aici no capitat po is cèllulas nerbiosas postas prus in bàsciu, ca funt spainadas, e s’aciunta de is potentzialis si ndi cancellat . Chi boleus arregistrai prus a fundu iat a tocai a fai unu EEG intracrànicu o EEG de fundu cun is elètrodus stichius de pagus millìmetrus aìnturu de sa conca. Po cantu si pertocat no s’apu a spricai de prus chi no de s’EEG de basi o basali.
Ma cali est custu EEG basali?
No est àteru chi cussa anàlisi chi nd’apu strantaxau apitzus; su stùdiu de is undas elètricas chi ndi benint de su croxu. Custas undas funt dividias po sa frecuèntzia chi issas tenint:
-undas alfa (8-13 Hz)
-undas beta (13-30 Hz)
-undas teta (4-8 Hz)
-undas gama(0,5-4 Hz)
Dònnia unda sighit una forma sua e si manifestat segundu su chi fait sa personi interessada. Fendu sa diferèntzia tramesu sa manera fisiològica de si manifestai custas undas podeus cumprendi chi ddui at calencuna cosa chi no andat a livellu de su ciorbeddu (patologia).
Ma poita est imperau s’EEG de sa scièntzia?
Pruschetotu in clìnica po arreconnosci maladias che su malicaducu [2], su machìmini e maladias de su sonnu; po su computer interface o po mellus nai po stabiliri un’acàpiu (interfaci) intra sa conca e sa màchina. A livellu pràticu s’EEG tenit medas barrancus ca no arrennescit a si fai cumprendi fintzas a fundu comenti funtzionat su sentidu umanu ma est de apretziai ca est una tènnica a baratu a cunfrontu a is àteras e chi abarrat de pagu invasividadi.

EEG-Imagini pigada de ”http://nld.tamu.edu/eeg

[1] Wagner – Scalepranu – fueddu po nai tedescu.
[2] Epilessia.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.